O szacunku w rozmowie, która jest kategorią retoryki wywodzącą się ze starożytności opowiadał podczas spotkania, Michał Rusinek. Wydarzenie odbyło się w poniedziałek, 18 grudnia w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Świdnicy.
Michał Rusinek był sekretarzem Wisławy Szymborskiej, teraz prowadzi jej fundację. Pracuje na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie prowadzi zajęcia z teorii literatury, teorii przekładu i creative writing. Bywa tłumaczem z języka angielskiego, zdarza mu się pisywać książki dla dzieci i dorosłych oraz układać wierszyki czy teksty piosenek. Pisuje felietony o książkach i języku.
Poniedziałkowy wykład „Szacunek jako kategoria starożytnej retoryki” odbył się w ramach cyklu „Powiedz to” Latającego Uniwersytetu Ludowego prowadzonego pod skrzydłami fundacji Olgi Tokarczuk, która była współorganizatorem spotkania.
– Coś, co nazywamy dziś językiem inkluzywnym, można znaleźć zarówno w retoryce inwencyjnej, jak i w idei toposów, jako miejsc wspólnych nadawcy i odbiorcy. Retoryka, w przeciwieństwie do erystyki, nie dotyczyła „walki na słowa”, ale miała za zadanie budować wspólnotę opartą na dialogu, który nie jest możliwy bez poszanowania dla jego uczestników – mówił Irek Grin, dyrektor Wrocławskiego Domu Literatury. – Naszą misją jest nauka tego jak z sobą rozmawiać, by się nie obrażać. I powoli dojdziemy do momentu, w którym precyzyjnie będziemy już określać grupy, do których się zwracamy. Mowa może być inkluzywna, włączająca.
– W pierwszych słowach swojego wykładu chciałbym powiedzieć, że nie było kategorii szacunku w starożytnej retoryce, co od razu kładzie się cieniem na moim wykładzie, ale cieniem względnym, powiedziałbym. Nie było takiej kategorii ponieważ ona była w jakimś sensie oczywista a sama jej idea była oparta na szacunku do rozmówcy. Retoryka jako taka, narodziła się w specyficznym momencie i specyficznym miejscu. Ten moment to upadek rządów tyranów na Sycylii, do jakiego doszło w V w. p.n.e. I ten czas i to miejsce są bardzo szczególne – mówił Michał Rusinek.
Całość wykładu poniżej: