Świdnica walczy ze smogiem

Czujniki kontrolujące jakość powietrza, dotacje na wymianę źródła ogrzewania, edukacja mieszkańców i kontrolowanie palenisk. Samorząd Świdnicy prowadzi szereg działań związanych z poprawą klimatu. Od teraz strażnicy miejscy mogą też pobierać próbki popiołu do analizy.

Pięciu funkcjonariuszy Straży Miejskiej w Świdnicy przeszło odpowiednie szkolenie w Rudzie Śląskiej i może pobierać próbki popiołu.

Wynik badania dowodem w sądzie

To duża zmiana, zważywszy na fakt, że tylko wynik badania próbki z paleniska przeprowadzony w odpowiednich warunkach, może stanowić dowód w czasie postępowania sądowego. Strażnicy otrzymali także zestaw narzędzi i zgodę na wysyłanie materiału do badań. – Każdy mieszkaniec Świdnicy musi umożliwić strażnikom kontrolę paleniska, jeśli się funkcjonariusze u niego pojawią. Sprawdzamy piec, palenisko i certyfikat spalanego opału. To dokument, który dostajemy podczas zakupu opału. Jeśli stwierdzimy, bez najmniejszych wątpliwości, że spalany jest niewłaściwy materiał, wykonujemy dokumentację fotograficzną, karzemy taką osobę mandatem w wysokości 500 złotych. Oczywiście, istnieje prawo odmowy jego przyjęcia. Wówczas sprawa trafia do sądu. Próbki pobieramy w sytuacjach wątpliwych. Kiedy w czasie kontroli wszystko wydaje się być w porządku, ale mamy podejrzenie, że ktoś stosuje niewłaściwy opał. Wtedy uprawniony funkcjonariusz czystymi narzędziami nabiera próbkę na tackę, a gdy popiół wystygnie, zsypuje go do słoika. Próbka zostaje zaplombowana, wszystko odbywa się na oczach osoby kontrolowanej. Materiał trafia do laboratorium. Jeśli wykaże niewłaściwe spalanie, będzie stanowić dowód w sądzie – opowiada Edward Świątkowski¸ kierownik Wydziału Prewencji w Komendzie Straży Miejskiej w Świdnicy. Takiej osobie będzie grozić grzywna do 5 tys. złotych oraz obciążenie kosztami badania popiołu, w wysokości kilkuset złotych.

To duża zmiana. Dotychczas tylko przyłapanie na gorącym uczynku dawało możliwość udowodnienia winy.

Jest lepiej

Dotychczas strażnicy miejscy pobrali jedną próbkę z paleniska. – W ubiegłym roku ukaraliśmy jedną osobę mandatem za spalanie płyt meblowych. W tym roku kontrola nie wykazała uchybień, jednakże chcemy mieć pewność, że ta osoba przestrzega zaleceń z zeszłego roku. Czekamy na wynik – mówi Edward Świątkowski. Jednocześnie zapewnia, że sytuacja z roku na rok się poprawia, ludzie są coraz bardziej świadomi zagrożeń, jakie niesie za sobą niewłaściwe spalanie. – Czasy, kiedy palono, kto czym chciał, mamy już za sobą. Kilka lat temu widok kopcącego komina nie przeszkadzał nikomu, dziś mamy po kilka zgłoszeń dziennie od osób, które reagują właśnie na dym wydobywający się z kominów. Ta świadomość społeczna rośnie. Niestety, nie wyeliminujemy dymu całkowicie, dopóki nie zostanie zakazane spalanie drewna i węgla. Ze spalania węgla kamiennego zawsze są spaliny – dodaje strażnik.

Rekordzistą niewłaściwego spalania okazał się zatrzymany w kwietniu ubiegłego roku świdniczanin, który spalał podkłady kolejowe. Zadymił wówczas  ulicę Grodzką i przyległe. – Mężczyzna spalał podkłady kolejowe. Zamówił ich tysiąc, gdy go kontrolowaliśmy, zamówione miał drugie tyle. Sprawę przekazaliśmy Wojewódzkiemu Inspektoratowi Ochrony Środowiska w celu zbadania źródła pochodzenia podkładów. Ich sprzedaż jest zabroniona – opowiada Edward Świątkowski.

Samorząd likwiduje paleniska węglowe

Kontrole palenisk przez strażników to jedno z wielu działań realizowanych w Świdnicy w trosce o klimat. Kolejnym jest wymiana pieców. Ponad 1400 palenisk węglowych zlikwidowanych w ciągu czterech lat to bilans dwóch miejskich programów wymiany źródeł ogrzewania na bardziej ekologiczne. Dzięki programowi KAWKA i zwiększeniu środków na miejski program dotacyjny, udało się od 2015 roku znacząco poprawić stan powietrza w Świdnicy, a tysiące świdniczan mogło skorzystać ze wsparcia finansowego przy wymianie systemów ogrzewania.

W 2020 roku rozpoczyna się kolejny program tego typu – z udziałem funduszy europejskich. Ponad 2 tysiące osób złożyło już wstępną deklarację udziału w projekcie modernizacji systemów grzewczych na terenie Aglomeracji Wałbrzyskiej, tylko w samej Świdnicy zainteresowanych przyznaniem dofinansowania na ten cel jest już 615 osób. Obecnie przygotowywane są procedury zarządzania największym projektem dotyczącym walki z tzw. niską emisją, którego liderem jest miasto Świdnica. Zadanie pn. „Wymiana wysokoemisyjnych źródeł ciepła w budynkach i lokalach mieszkalnych na terenie wybranych gmin Aglomeracji Wałbrzyskiej” realizowane będzie w 15 gminach naszego regionu. Rekomendowana kwota dofinansowania wynosi 16 840 999 zł, natomiast całkowita wartość zadania to 24 212 601 zł.

Dzięki temu zadaniu w naszym regionie zmodernizowanych zostanie nie mniej niż 637 wysokoemisyjnych źródeł ciepła. W ramach przedsięwzięcia możliwe będzie podłączenie do sieci ciepłowniczej, montaż instalacji wykorzystującej odnawialne źródła ciepła, a także montaż kotłów spalających biomasę lub ewentualnie paliwa gazowe, ogrzewanie elektryczne (pod warunkiem montażu OZE) w budynkach jednorodzinnych oraz w lokalach mieszkalnych własnościowych w budynkach wielorodzinnych. Przewiduje się, że na ten cel mieszkańcy będą mogli otrzymać grant w wysokości 70% kosztów kwalifikowanych na zmianę źródeł ogrzewania, w maksymalnej wysokości 25 tys. zł dla budynku jednorodzinnego i 10 tys. zł dla mieszkania w budynku wielorodzinnym.

Na początku drugiego kwartału tego roku uruchomione zostaną punkty konsultacyjne dla tych mieszkańców, którzy wcześniej wyrazili chęć uczestnictwa w programie oraz pozostałych osób, które będą chciały złożyć wniosek o dofinansowanie.