Szymon Szczepaniak: kierowcy zdjęli nogę z gazu

Podsumowanie roku 2021 przez świdnicką drogówkę przyniosło dobre informacje. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym na terenie powiatu świdnickiego uległo poprawie. O nowych przepisach obowiązujących od 1 stycznia, a także tych wprowadzonych w połowie poprzedniego roku oraz dotyczących większych praw pieszych rozmawiamy z zastępcą naczelnika Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Powiatowej Policji, starszym aspirantem Szymonem Szczepaniakiem.

1 czerwca 2021 roku nałożono nowe obowiązki dla kierowców. Piesi mają pierwszeństwo przed pojazdami już w momencie wchodzenia na przejście dla
pieszych, a nie jak wcześniej, dopiero na przejściu. Czy wpłynęło to na ich bezpieczeństwo?

– Zauważyliśmy wyraźny spadek liczby zdarzeń z udziałem pieszych. Nowelizacja, która została wprowadzona w połowie tamtego roku, zmieniła przede wszystkim konstrukcję odpowiedzialności. Przerzuciła ją po prostu na kierowców.

Większość kierowców jest nie do końca zadowolona z tej zmiany.

– Ta grupa uczestników ruchu drogowego, jakimi są kierowcy, często wyraża swój żal, mamy też takie sygnały. Natomiast musimy pamiętać, że wszystkie instytucje dbające o bezpieczeństwo na drodze, w tym organy kontroli ruchu, takie jak policja czy zarządcy dróg, w kierowcach znajdują tę grupę, którą darzy największym zaufaniem, jeśli chodzi o ich możliwości i umiejętności. Osoby te mają zdolności psychomotoryczne, ale i dużą świadomość prawną. Dlatego to na nich głównie opieramy to, co się dzieje w kierunku bezpieczeństwa drogowego. Pamiętajmy, że piesi to m.in. dzieci, osoby starsze, schorowane, nieporadne życiowo i u nich ta świadomość może być mniejsza. Dodatkowo, obarczając kierowców dodatkowymi obowiązkami, sprawiamy, że oni się z nich wywiązują.

Na forach internetowych nie brakuje jednak głosów, że piesi od momentu wprowadzenia zmian wchodzą na przejścia bez zachowania ostrożności,
często wymuszając na kierowcach m.in. gwałtowne hamowanie. Wciąż plagą jest również przechodzenie przez zebrę z oczami wbitymi w telefon, a jakby tego było mało, to jeszcze ze słuchawkami na uszach.

– Cały czas należy pamiętać, że na pieszych ciąży obowiązek zachowania
szczególnej ostrożności podczas wkraczania na przejście. Tutaj nic się nie
zmieniło. Wprowadzono jednak dla nich uprawnienia przy wchodzeniu na
przejście, a nie jak było dotychczas w momencie już bycia na przejściu.

Ta nieostrożność może słono kosztować. I nie mówimy tutaj o pieniądzach…

– Dokładnie. Jeżeli chodzi o nadużywanie, to jak za każdym razem przypominam, że odpowiedzialność prawna to jedno, a życie i zdrowie to drugie. Jeśli ktoś nadużywa tego uprawnienia, to musi pamiętać, że zderzenie z półtoratonowym rozpędzonym samochodem, nawet osobowym, skończy się w najlepszym przypadku obrażeniami ciała, a w najgorszym po prostu śmiercią. To jest brutalna rzeczywistość, ale musimy trafiać z takim przekazem do mieszkańców. Ta osoba, która nadużywa tego prawa, jest po prostu nieświadoma konsekwencji, jakie mogą ją spotkać.

Wracając do statystyk, czy obserwujemy już wyraźny spadek zdarzeń z udziałem pieszych w skali naszego powiatu?

– W najbardziej tragicznych zdarzeniach w 2021 roku odnotowano 1 wypadek
śmiertelny na przejściu dla pieszych, w okresie 2020 roku było aż 5 takich zdarzeń. Jest to zauważalna poprawa.

Nowy rok to kolejne zmiany dla kierowców, zauważalne przede wszystkim w taryfikatorze.

– Cała zmiana rozporządzenia ws. wysokości kar nakładanych w formie mandatu to konstrukcja, która na pewno powoduje, że obawa przed konsekwencją finansową sprawi, że wiele osób powstrzyma się od ryzykowania na drodze. Taka myśl towarzyszyła wszystkim, którzy konstruowali te przepisy. W obecnej chwili radykalne podniesienie grzywien, a obserwujemy to w formie obiektywnej i subiektywnej, sprawia, że faktycznie ludzie, mówiąc potocznie, „zdjęli nogę z gazu”.

Czy w powiecie świdnickim nałożono zatem maksymalne kary z nowego taryfikatora za jakieś wykroczenia drogowe?

– Tak, takie mandaty już były, m.in. maksymalne za kierowanie pojazdami innymi niż mechaniczne w stanie nietrzeźwości. Przypomnę, że za takie wykroczenie grozi mandat w wysokości do 2,5 tysiąca złotych. W niedzielę, 9 stycznia nałożono mandat za przekroczenie prędkości o 70 km/h w terenie niezabudowanym w kwocie
2 tysięcy złotych. Miało to miejsce na łączniku autostradowym.

Marek Konkolewski, ekspert bezpieczeństwa ruchu drogowego, emerytowany policjant uważa, że wyższe mandaty ograniczą ich ściągalność, a wysokość kar jest
zbyt duża w stosunku do zamożności Polaków.

– My nie odpowiadamy za ściągnie mandatów, to są już obowiązki urzędów skarbowych. Uważam, że na przestrzeni tych ostatnich 10 dni jest bezpieczniej. Jeśli chodzi o samo przekraczanie prędkości, to takich wykroczeń jest po prostu mniej. To jest już zauważalne.

A jak wygląda poziom bezpieczeństwa na drogach powiatu świdnickiego, biorąc pod uwagę 2021 rok i 2020?

– W roku 2021 odnotowaliśmy 113 zdarzeń o charakterze wypadku komunikacyjnego, czyli takiego, w którym poszkodowani odnieśli obrażenia lub śmierć. Tych wypadków najbardziej tragicznych było sześć. Mimo dramatycznego przekazu, uważamy to za znaczącą poprawę względem lat wcześniejszych, gdy tych wypadków było więcej, z większą liczbą ofiar, w tym także śmiertelnych.

Sytuacja nieco uspokoiła się także na jednej z najbardziej kolizyjnych dróg, czyli łączniku do autostrady…

– Łącznik podlega stałemu nadzorowi ze strony policjantów ruchu drogowego, także przy wykorzystaniu wideorejestratora zamontowanego na nieoznakowanych pojazdach. Jest poprawa, natomiast cały czas użytkownicy nadal potrafią znacznie przekraczać tam prędkość, więc mamy jeszcze sporo do zrobienia. Wiemy od innych kierowców, że takie sytuacje nadal mają tam miejsce.

A przecież przekraczanie prędkości jest jedną z najczęstszych przyczyn wypadków drogowych, które niejednokrotnie, chociażby na łączniku, o którym rozmawiamy, doprowadziły do śmierci poszkodowanych.

– Nadmierna prędkość na pewno generuje najpoważniejsze skutki, jeśli te wydarzenia już powstaną. Sama prędkość może nie tyle, co jeśli już zaistnieje zdarzenie, a towarzyszy temu czynnik prędkości, to konsekwencją są poważne obrażenia poszkodowanych. Do najczęstszych przyczyn zdarzeń drogowych należy zaliczyć także nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu, niezachowanie szczególnej
ostrożności przy manewrze wyprzedzania – to są te, które identyfikujemy jako
najczęstsze. Inne to niestety korzystanie z telefonu podczas jazdy.

Według sondażu IBRIS dla „Rzeczpospolitej” 69,1 proc. osób uważa, że wysokie
mandaty poprawią bezpieczeństwo na drogach, a kierowcy będą jeździli wolniej.
Co ciekawe, co czwarty ankietowany jest zdania, że wprowadzone zmiany nic nie
dadzą. Chcąc zobrazować skalę zmian wprowadzonych od 1 stycznia 2021 r., warto posłużyć się kilkoma przykładami.

* Jeżeli przekroczymy dopuszczalny limit prędkości o 30 km/h, minimalna kwota mandatu wyniesie 800 zł. Natomiast w sytuacji przekroczenia prędkości aż o 71km/h musimy liczyć się z mandatem karnym w wysokości 2500 zł. W przypadku przekroczenia prędkości o 71 km/h i więcej kierowca zapłaci 5000 zł.

* Za niezwykle niebezpieczne wykroczenia w postaci objeżdżania opuszczonych zapór, wjeżdżania na przejazd, gdy zapory już się opuszczają, niestosowania się do sygnałów świetlnych czy wjeżdżania na przejazd, jeżeli po jego drugiej stronie nie ma miejsca na kontynuowanie jazdy, grozi mandat nie mniejszy niż 2 000 złotych.

* Z kolei wykonanie manewru wyprzedzania niezgodnie z obowiązującymi przepisami może kosztować kierowcę minimum 1 000 zł.

* Za nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu dla pieszych lub wchodzącemu na to przejście zapłacimy 1500 zł.

* Korzystanie podczas jazdy z telefonu wymagające trzymania słuchawki lub mikrofonu w ręku przez kierującego pojazdem może kosztować nas nawet 500 zł.

* 800 zł mandatu zapłacą kierowcy, którzy zaparkują auto na miejscu dla osób niepełnosprawnych.

Rozmawiała Justyna Bereśniewicz.