Po wiekach, Bolko II Mały powrócił do Świdnicy w nowej, monumentalnej formie. Odsłonięty dziś pomnik ma przypominać o złotym wieku księstwa świdnicko-jaworskiego i dziedzictwie mądrego władcy.
Bolko II przez historyków uznawany jest za ostatniego niezależnego śląskiego księcia piastowskiego, wielkiego arbitra monarchów i genialnego polityka. Przypomnijmy, że w 2020 roku, mieszkańcy Świdnicy w przeprowadzonych konsultacjach społecznych zdecydowali, że u zbiegu ulic Muzealnej, Zamkowej i Kotlarskiej, powinien stanąć pomnik księcia Bolka II. Uchwałą nr XXIV/258/20 Rady Miejskiej w Świdnicy z dnia 29 grudnia 2020 roku, radni wyrazili zgodę na upamiętnienie Bolka II Małego Księcia Świdnicko-Jaworskiego poprzez wzniesienie pomnika na skwerze im. Lecha Kaczyńskiego.
3,5 metrowy pomnik wykonany z brązu według projektu Aleksandra Mazija, stanął na istniejącym cokole jako hołd dla jednego z najwybitniejszych władców Dolnego Śląska – twórcy potęgi księstwa świdnicko-jaworskiego.
– Odsłaniamy pomnik postaci, która przyczyniła się w sposób niezwykły, że dziś mieszkamy w takim mieście. Zbudowała jego potęgę i gospodarkę. Śladów materialnych po Bolku II w Świdnicy zostało bardzo niewiele, ale został duch księstwa świdnicko-jaworskiego. Została społeczność nauczona tego, że mieszka w pięknym i silnym ośrodku. Bardzo serdecznie dziękuję wszystkim tym, którzy przyczynili się do tego, że ten pomnik powstał. Dziękuję przede wszystkim Towarzystwu Regionalnemu Ziemi Świdnickiej za podjęcie się trudu przeprowadzenia konkursu i zbiórki publicznej. Słowa uznania kieruję także do tych, którzy dofinansowali nasz projekt w ramach z jednej edycji Polskiego Ładu – mówiła podczas uroczystości prezydent Świdnicy, Beata Moskal–Słaniewska.
Z kolei Urszula Pawłowska, wiceprzewodnicząca Towarzystwa Regionalnego Ziemi Świdnickiej pokrótce przypomniała historyczny opis władcy oraz odczytała słowa Stanisława Kotełki – honorowego obywatela Świdnicy i nestora Towarzystwa.
Oprawę muzyczną piątkowej uroczystości zapewnił Zespół Okręgu Wałbrzyskiego Polskiego Związku Łowieckiego „Odgłosy Kniei” wraz z trębaczami Nadleśnictwa Świdnica.
Odsłonięciu pomnika towarzyszyło zakończenie kompleksowej rewitalizacji skweru. Przestrzeń została gruntownie przebudowana – powstały nowe alejki z kostki i płyt granitowych, zamontowano stylowe lampy parkowe oraz nowy monitoring. Skwer wzbogaciły także elementy małej architektury, m.in. nowe ławki, kosze oraz dystrybutory worków na psie odchody.
Zieleń skweru została całkowicie odnowiona – posadzono nowe drzewa, krzewy i byliny, w tym hortensje, róże rabatowe, laurowiśnię i cis pospolity. Wszystko to stworzyło przyjazne, zielone miejsce odpoczynku zarówno dla mieszkańców, jak i turystów.
Publikujemy list Stanisława Kotełki, historyka, nestora świdnickiej elity kulturalnej napisanego specjalnie na okoliczność odsłonięcia pomnika, którego treść podczas uroczystości odczytała Urszula Pawłowska.
Pomnik Bolka II Małego stoi na fundamentach zamku książąt świdnicko-jaworskich. Stały się one zarazem fundamentami potęgi Księstwa Świdnicko-Jaworskiego. Szczytowym okresem znaczenia tego Księstwa były lata panowania Bolka II Małego (1326-1364).
Był to okres rosnącego znaczenia politycznego i intensywnego rozwoju gospodarczego Księstwa.
Książę był ściśle związany z Koroną Polską oraz przeciwstawiał się agresji czeskich Luksemburgów, usiłujących w tym okresie podporządkować sobie Śląsk. Bolko II był wnukiem Władysława Łokietka a siostrzeńcem Kazimierza Wielkiego. Polityka Bolka II wiązała się ściśle z Krakowem, wspomagał wysiłki Władysława Łokietka i Kazimierz Wielkiego, mające na celu utrzymanie Śląska przy Koronie Polskiej.
Gdy Kazimierz w wyniku pokoju z 1348 r. zrzekł się wszelkich praw do Śląska, osamotniony Bolko nie będąc w stanie przeciwstawiać się samotnie Luksemburgom, zbliżył się do nich.
W roku 1353 r. zawarł układ z Karolem IV Luksemburczykiem, późniejszym cesarzem niemieckim, przypieczętowany małżeństwem Karola IV z Anną Świdnicką, bratanicą Bolka pozostającą pod jego opieką.
Karol IV zobowiązał się w tymże układzie do zapewnienia suwerenności Księstwu Świdnickiemu, o ile Bolko pozostawi syna lub zapewni dożywotnią władzę w Księstwie jego żonie Agnieszce, jeżeli małżeństwo Bolka pozostanie bezpotomne.
Pamięć Księcia Bolka II była w Świdnicy żywa i aktualna niezależnie od tego w czyich rękach znajdowało się Księstwo.
Towarzystwo Regionalne Ziemi Świdnickiej postanowiło wobec tego uczcić pamięć Bolka stawiając mu pomnik w miejscu dawnego zamku książęcego.
Starania przeciągały się długo z powodu braku funduszy na ten cel. Dzięki determinacji Zarządu Towarzystwa, postawy mieszkańców Świdnicy oraz życzliwości Władz Miasta, projekt udało się w końcu zrealizować.
Jako długoletni Prezes Towarzystwa dziękuję wszystkim, którzy wspierali nasze dążenia.
Szczególne podziękowania kieruję do Pani Prezydent Beaty Moskal-Słaniewskiej oraz Pani Urszuli Pawłowskiej.
Osobiście bardzo żałuję, że nie biorę sam udziału w tej pięknej uroczystości powrotu Bolka II do domu. Nie pozwala mi na to już wiek i stan zdrowia.
Stanisław Kotełko






























