Uwaga na barszcz Sosnowskiego!

W ciepłe i słoneczne dni chętnie korzystamy ze spacerów na skrajach pól, łąk i lasów, podczas których możemy spotkać na swojej drodze barszcz Sosnowskiego. Choć mało kto wie o tej roślinie, to jest ona bardzo niebezpieczna! Uważajcie!

Gmina Świdnica od kilkunastu lat walczy z tą inwazyjną rośliną, jaką jest barszcz Sosnowskiego. W  ubiegłym roku kilkakrotnie wykonane były koszenia przy drodze Komorów-Mokrzeszów, jak również przy drodze transportu rolnego z Komorowa do drogi krajowej nr 35. Zwalczanie go wymaga systematycznych działań, prowadzonych przez kilka lat z rzędu. To proces wymagający współpracy wielu jednostek, bowiem barszcz Sosnowskiego ma ogromną zdolność rozrodczą. Ponadto władze gminy Świdnica zgłaszały problem do Ministerstwa Środowiska o potrzebie wpisania tego typu roślin, do roślin zwalczanych z urzędu, co pozwalałoby wejść na tereny prywatne i dokonać wykonania zastępczego, a tym samym otrzymywać na ten cel środki z budżetu państwa.

W 2015 r. został złożony wniosek o dofinansowanie przedsięwzięć ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach programu priorytetowego „Ochrona i przywracanie różnorodności biologicznej. Wniosek opiewał na kwotę ponad 966 tys. zł. W otrzymanej od NFOŚiGW odpowiedzi , cyt. „Zarząd NFOŚiGW na posiedzeniu w dniu 20.04.2016 r. postanowił unieważnić  nabór wniosków w 2015 r. o dofinansowanie w ramach ww. programu priorytetowego”. W związku z powyższym procedowanie Państwa wniosku o dofinansowanie ulega zakończeniu”.

Jak informuje Zygmunt Balant – kierownik działu Rolnictwa i Ochrony Środowiska – obowiązujące w Polsce prawo nie reguluje w sposób wystarczający tych kwestii. – Wzorem lat ubiegłych na gruntach należących do gminy Świdnica prowadzimy działania zwalczania barszczu Sosnowskiego. Będziemy po raz kolejny wzywać właścicieli nieruchomości, na których występuje barszcz Sosnowskiego do jego usunięcia – mówi.

*******************************************

Latem dochodzi do największej ilości poparzeń barszczem Sosnowskiego. Przebywanie w bliskości barszczu stanowi duże zagrożenie dla zdrowia człowieka!

Barszcz Sosnowskiego jest zaliczany do roślin inwazyjnych i występuje na terenie całej Polski. Najczęściej barszcz Sosnowskiego spotkać można wzdłuż strumieni wodnych, na skarpach rowów, na obrzeżach pól i lasów oraz na łąkach i pastwiskach.

Jak rozpoznać barszcz Sosnowskiego?

Gatunek ten uznawany jest za jedną z największych roślin zielnych na świecie osiągającą nawet  do  3-5  metrów wysokości, zaś szerokość rozety liściowej do 2m i grubość łodygi może osiągać nawet do 12 cm. Barszcz Sosnowskiego należy do rodziny baldaszkowatych przypominając wyglądem koper z charakterystycznymi białymi kwiatami zebranymi w duży baldach i łodygami pokrytymi purpurowymi plamkami.

Objawy kontaktu z barszczem Sosnowskiego

W soku i w olejkach eterycznych barszczu Sosnowskiego występują substancje toksyczne (furanokumaryny), które pod wpływem promieniowania słonecznego powodują zmiany skórne przypominające oparzenia (wysypki, zaczerwienienia, opuchlizna, owrzodzenia), a  objawy pojawiają się  od  kilku  do  kilkunastu  godzinach  po bezpośrednim  kontakcie.

Wśród objawów u osób mających kontakt z barszczem wymienia się: nudności, wymioty, bóle głowy, a także obrażenia układu oddechowego, oczu, a nawet wstrząs anafilaktyczny. Wskazuje się również na możliwość wpływu toksycznych związków na powstawanie nowotworów skóry.

Toksyczności barszczu Sosnowskiego sprzyja wilgoć i wysoka temperatura powietrza, zatem należy uważać szczególnie latem. Ponadto warto wiedzieć, że do poparzeń może dojść nawet bez bezpośredniego kontaktu z barszczem Sosnowskiego, gdyż wydzielane przez niego olejki eteryczne mogą unosić się w powietrzu.

Jak się ustrzec przed poparzeniem ?

-nie dotykaj ich i nie zrywaj roślin przy użyciu gołych rąk,
-przebywając w bliskości barszczu Sosnowskiego, chroń skórę i drogi oddechowe przed promieniowaniem UV (okulary i kremy z filtrem, odzież z nienasiąkliwych tworzyw sztucznych zakrywającą skórę, maski ochronne) à -pamiętaj, że skóra dzieci jest bardziej wrażliwa na toksyczne działanie soku barszczu,
-nie przebywaj w pobliżu barszczu Sosnowskiego ze względu na lotne olejki eteryczne emitowane do otocznia, które mogą osadzać się na skórze

Zasady postępowania w przypadku wystąpienia poparzenia

W przypadku bezpośredniego narażenia/ kontaktu na działanie barszczu Sosnowskiego, w jak najkrótszym czasie przemyj skórę letnią wodą z mydłem tak, by usunąć z jej powierzchni sok rośliny. Ponadto zaleca się umyć wszystkie przedmioty i uprać odzież, która miała kontakt z barszczem. Jeżeli pojawiły się pęcherze surowicze, ale nie doszło do ich rozerwania, można zastosować miejscowo maści (kremy) kortykosteriodowe, w przypadku kontaktu oczu z rośliną należy je przemyć dokładnie wodą, chronić przed światłem i skonsultować z okulistą.
Nie dotykaj zmienionych miejsc na skórze, stosuj na nie chłodne okłady z lodu, a dobór środków farmakologicznych skonsultuj z lekarzem.
W przypadku silnego poparzenia i występujących problemów oddechowych wezwij pogotowie ratunkowe.
Niezależnie od stopnia nasilenia objawów – należy unikać ekspozycji na światło słoneczne (nawet w przypadku braku objawów przynajmniej przez 48 godzin).
Ciekawostką jest, że barszcz Sosnowskiego został sprowadzony do Polski z Kaukazu jako roślina pastewna. Ze względu na zawartość substancji toksycznych zrezygnowano w jego uprawy i obecnie w Polsce roślina ta jest objęta prawnym zakazem uprawy, rozmnażania i sprzedaży. Ponadto coraz częściej podkreśla się podejmowanie działań zmierzających do zmniejszenia populacji tego gatunku w środowisku naturalnym.

Źródło informacji i grafika: www.gis.gov.pl